Het sollicitatiegesprek kan voor veel mensen een spannend moment zijn. Het is de eerste kennismaking met je nieuwe baas en collega’s. Goed voorbereiden op het sollicitatiegesprek is daarom geen overbodige luxe. Zeker wanneer er sprake is van een open sollicitatie gesprek.
In dit artikel lees je alles wat jij moet weten voor een succesvol sollicitatiegesprek. Inclusief het verschil tussen het eerste en het tweede sollicitatiegesprek. Ook ga ik dieper in op standaard sollicitatievragen. Daarnaast leg ik de STAR-methodiek uit om meest gestelde sollicitatievragen te beantwoorden. En waarom jouw slechte eigenschappen ook onderdeel zijn van het sollicitatiegesprek.
Kortom, alles wat jij moet weten voor een sollicitatiegesprek, lees je hier. Voorbereiden op een sollicitatiegesprek was nog nooit zo gemakkelijk. Zo weet jij zeker dat jij een succesvol sollicitatiegesprek hebt en regel jij die nieuwe baan!
Het sollicitatiegesprek en eigenschappen sollicitatie
Goed, je hebt succesvol een sollicitatiebrief geschreven (in dit blog lees je overigens hoe je dat doet) en bent uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek. Nu begint het echt werk. In mijn ogen bestaat een succesvol sollicitatiegesprek uit twee onderdelen: de voorbereiding en het sollicitatiegesprek zelf.
Voorbereiden sollicitatiegesprek, hoe pak je dat aan? Een goede voorbereiding heeft alles te maken met het begrijpen van de eigenschappen sollicitatie. Een succesvol eerste sollicitatiegesprek draait namelijk vooral om het vinden van de juiste match. Je nieuwe werkgever vraagt zich af of jij als persoon past bij de organisatie en jij moet je afvragen of dit de organisatie is die past bij jouw eisen en voorkeuren.
Inmiddels heb ik voldoende ervaring in het sollicitatieproces vanuit beide rollen (zowel sollicitant als werkgever), om te weten dat het niet alleen gaat over je werkervaring in het verleden. Toekomst bestendige bedrijven kijken namelijk steeds vaker naar andere aspecten dan een cijferlijst of cv. Zo zijn persoonlijkheidskenmerken, ambities en drijfveren aspecten die tegenwoordig een veel grotere rol spelen.
Goed voorbereiden voor een eerste sollicitatiegesprek en sollicitatievragen vraagt daarom enerzijds om helder inzicht in je zakelijke groeidoelen en anderzijds een scherp beeld bij je persoonlijke passies. Wie een goed zelfbeeld heeft, kan zich beter voorbereiden op het sollicitatiegesprek.
Tegenwoordig zijn er allerlei online professionele loopbaantesten beschikbaar. Zelf ben ik een groot fan van deze site. Voor een erg laag bedrag (tussen de 10 en 20 euro), volg je hier al een persoonlijkheidstest of managementtest. Want als je weet wie je ben, waar je voor staat en wat je zoekt, kan je makkelijker afwegen of een bedrijf dat ook te bieden heeft.
Daarnaast is het belangrijk je goed te verdiepen in het bedrijf wanneer je naar een sollicitatiegesprek gaat. Denk daarbij aan vragen als: wat zijn de doelen van dit bedrijf? Waar staan ze voor? Welke kernwaarden zijn belangrijk? Hoe gaan ze met hun personeel om?
Idealiter probeer je zelfs iemand te spreken die al bij dit bedrijf werkt. Deze persoon kan je namelijk direct vanuit de praktijk zijn/haar ervaringen met je delen.
Standaard sollicitatievragen
De meest voorkomende fout die sollicitanten met weinig ervaring maken is dat ze denken er goede en foute antwoorden gegeven kunnen worden tijdens een eerste sollicitatiegesprek. Zoals ik hierboven al heb uitgelegd is een eerste sollicitatiegesprek geen overhoring of toets van bekwaamheid, maar eerder vergelijkbaar met een ‘eerste date’.
Het is vooral kennismaken en aftasten. Probeer niet te zenuwachtig te zijn en blijf vooral dicht bij jezelf. Uit eigen ervaring weet ik dat er twee belangrijke sollicitatievragen zijn waar werkgevers een antwoord op willen hebben aan het eind van het eerste gesprek. De eerste vraag is: ‘past deze persoon bij onze organisatie qua persoonlijkheid?’. De tweede vraag is: ‘denken we dat deze persoon voldoende kwaliteiten heeft om de rol in te vullen?’.
Om deze twee sollicitatievragen te beantwoorden, gaan er een aantal standaard sollicitatievragen gesteld worden tijdens het eerste sollicitatiegesprek. Reden van deze standaard sollicitatievragen is om in beperkte tijd een goed beeld te krijgen van jou als persoon, je werkwijze en de manier waarop je denkt en handelt. Een aantal voorbeelden van standaard sollicitatievragen lees je verderop in dit artikel.
Een succesvol sollicitatiegesprek hebben? Deze testen geven je inzicht in je persoonlijke- & zakelijke skills waardoor jij zeker die baan gaat pakken!
Het sollicitatiegesprek en de STAR-methodiek
Een handig hulpmiddel om je werkgever een goed beeld van jezelf te geven en standaard sollicitatievragen te beantwoorden, is de STAR-methodiek. Deze methode pas ik zelf ook veelvuldig toe. Hij is erg handig omdat je snel tot de kern kan komen. Het helpt je om ingewikkelde zaken simpel te maken. Zowel ervaringen uit je persoonlijke leven als eerder behaalde zakelijke successen.
STAR staat voor Situatie, Taak, Aanpak en Resultaat. Een beknopte situatieomschrijving maakt duidelijk in welke context iets heeft plaatsgevonden. De taak beschrijft jouw opdracht en wat de gewenste oplossing was. Aanpak zegt iets over hoe jij de uitdaging en situatie hebt aangepakt. Resultaat tenslotte spreekt voor zich: wat heeft het opgeleverd?
Een voorbeeld: stel je werkt als supply chain specialist. Eén van je klant kreeg plotseling te maken met een hard dalende omzet, terwijl hij een groei van 10% moest realiseren (= situatie). Hij vroeg aan jou om enerzijds de oorzaak van deze daling te identificeren en anderzijds hem te helpen een actieplan te ontwikkelen om zijn groeitarget alsnog te realiseren (= taak).
Jij hebt vervolgens een analyse gemaakt van deze plotselinge groeidaling door alle verkoopcijfers bij elkaar te zetten in één overzicht. Zo kwam je tot de ontdekking dat het best verkopende product door een supermarktketen uit het assortiment is gehaald zonder dit te communiceren. Je bent vervolgens met deze supermarktketen in gesprek gegaan. Zo kwam je tot het inzicht dat dit goed verkopende product niet duurzaam genoeg was in de ogen van consument en supermarkt. Vandaar dat het uit het assortiment is gehaald. Jij hebt jouw klant vervolgens geadviseerd een duurzame productlijn te ontwikkelen (=aanpak). Gevolg was een compleet nieuwe productlijn inclusief 20% meer omzet t.o.v. het jaar ervoor (=resultaat).
Typische voorbeelden standaard sollicitatievragen
Zoals je hierboven hebt gezien, helpt de STAR methodiek om bepaalde situaties en ervaringen uit het verleden gemakkelijker en compact te vertellen. Hieronder een aantal typische standaard sollicitatievragen die vaak terugkomen tijdens het gesprek. Deze vragen zijn uitstekend te beantwoorden door middel van de STAR-methodiek.
Voorbeelden standaard sollicitatievragen:
- Waarom wil je weg bij je huidige werkgever?
- Wat heb je in je vorige baan precies gedaan?
- Waarom heb je gesolliciteerd op deze functie?
- Wat is de reden waarom je hebt gesolliciteerd?
- Welke ervaringen heb je opgedaan in je vorige baan?
- Wat zijn je verwachtingen in deze nieuwe functie?
- Waar zie je jezelf over 5 jaar?
- Welke fouten uit het verleden zou je nu niet meer maken?
- Zijn er zaken waar je trots op bent?
- Wat is het mooiste wat je in je privéleven ooit hebt gedaan en waarom?
- Welke doelen en ambities verwacht je te bereiken in deze baan?
Een nieuwe baan is het moment om ook je verzekeringen, pensioen en andere financiële zaken eens te checken. Lees hier hoe je dat eenvoudig aanpakt!
Slechte eigenschappen sollicitatie
Natuurlijk hebben we het tijdens het sollicitatiegesprek liever over onze goede eigenschappen. Toch gaat het tijdens een goed sollicitatiegesprek waarschijnlijk ook over je minder goede eigenschappen. Zwakke punten benoemen in een sollicitatie is geen ramp en zeker geen show-stopper. Niemand is namelijk perfect.
Daarom is het belangrijk dat je goede antwoorden kan geven op sollicitatievragen over jouw slechte eigenschappen tijdens een sollicitatiegesprek. Daarbij is het cruciaal om je zwakke punten zo te beschrijven dat je ze om kan draaien tot iets positiefs.
Bijvoorbeeld: stel je kan soms nogal ongeduldig en kortaf zijn. Als dit tijdens het onderwerp slechte eigenschappen sollicitatie ter sprake komt, is het slim om deze eigenschap eerlijk te benoemen. Openheid en transparantie staan namelijk bij alle werkgevers hoog in het vaandel.
Wel geef ik vervolgens altijd een positieve verklaring van deze slechte eigenschap. Zo ben ik bijvoorbeeld soms nogal ongeduldig en kortaf, maar dat komt omdat ik altijd het beste uit het bedrijf wil halen. Ik heb een doel voor ogen en dat wil ik bereiken. Ik weet inmiddels van mezelf dat ik zo kan reageren, zeker als ik gestrest ben, dus ben ik extra alert in dit soort situaties.
Zoals je in het voorbeeld hierboven ook ziet, benoem ik direct een specifieke context. In dit geval ‘als ik gestrest ben’. Dit lijkt een klein iets. Toch is juist deze context voor werkgevers een teken dat je goede zelf kennis hebt en bewust bent van je zwakke eigenschappen. En dat is dan weer positief!
Voorbeelden slechte eigenschappen sollicitatie met positieve verklaringen
Kortom, het is belangrijk om negatieve eigenschappen en zwakke punten in een specifieke context te beschrijven aan de hand van een positieve verklaring. Wie dit vervolgens combineert met een concreet verbeterplan, heeft de sleutel tot succes in handen. Hieronder ter inspiratie een aantal voorbeelden van slechte eigenschappen inclusief positieve verklaringen.
Zwakke punten sollicitatie – positieve verklaring:
- Ongeduldig – ik ben ambitieus
- Stil overkomen – ik weeg zaken goed af
- Moeilijk nee zeggen – ik wil veel leren
- Niet goed in plannen – ik zie overal kansen
- Niet snel tevreden – ik ga voor het maximale
- Ben direct – ik ben altijd eerlijk
Tweede sollicitatiegesprek
Goed nieuws! Je hebt het eerste sollicitatiegesprek succesvol afgerond en mag door naar het tweede sollicitatiegesprek. Het 2e sollicitatiegesprek vraagt opnieuw om een goede voorbereiding, maar is toch net even anders. Ook het type sollicitatievragen zijn tijdens het tweede sollicitatiegesprek anders.
In het eerste sollicitatiegesprek ligt de focus voornamelijk op het maken van de juiste match. Passen jij en je nieuwe werkgever bij elkaar. Tijdens het tweede sollicitatiegesprek ligt er meer focus op inhoud. Vaak moet je zelfs een opdracht maken of een case uitwerken.
Veel sollicitanten maken hier opnieuw de fout te denken dat er een goede of foute uitkomst is. Tijdens dit 2e sollicitatiegesprek en de bijbehorende opdracht, zijn je denkwijze en manier van handelen veel belangrijker dan de specifieke uitkomst van de case. Het is cruciaal om dit goed te onthouden!
Tijdens het tweede sollicitatiegesprek wil een werkgever namelijk vooral beter begrip krijgen van je probleemoplossend vermogen of handelen in bepaalde situaties. Zo kreeg ik ooit een opdracht om een plan van aanpak te maken voor een marktintroductie van een nieuw product. Natuurlijk was de informatie die ik kreeg veel te beperkt om een goed inhoudelijk plan te maken. Toch kreeg ik uiteindelijk de baan.
Hoe me dat gelukt is? In mijn presentatie en plan van aanpak heb ik vooral de focus gelegd op de methodiek. Welke stappen zou ik ondernemen als ik deze vraag op mijn bureau zou krijgen. Daarbij heb ik tijdens het gesprek bepaalde aannames gedaan (en dit ook expliciet aangegeven!) om de case toch concreet te maken.
Precies dat is wat een werkgever zoekt wanneer ze aan jou vragen om een case of opdracht te maken. Tijdens een tweede sollicitatiegesprek draait alles zoals ik al zei om inzicht in jouw denkwijze en handelen. De specifieke uitkomsten van een case of opdracht zijn echt onderschikt!
Tips sollicitatie voor het onderhandelproces
Mocht je ook het tweede sollicitatiegesprek goed doorstaan, dan zit het sollicitatieproces er bijna op! Je hebt het eerste sollicitatiegesprek succesvol doorstaan en je nieuwe werkgever tijdens het 2e sollicitatiegesprek overtuigend meegenomen in je denkwijze. Ze zijn enthousiast en doen je een voorstel!
In deze fase van het sollicitatieproces is er opnieuw één fout die veel beginnende sollicitanten maken. Ze kijken alleen maar naar het bruto salaris. Het is super belangrijk dat je ook overige aspecten zoals reistijd, vrije tijd en pensioenvoorwaarden meeneemt in je overweging.
Daarnaast denken veel beginnende sollicitanten dat er alleen te onderhandelen valt over salaris. Dat is echter niet waar. Ook secundaire arbeidsvoorwaarden zijn onderhandelbaar. Om ervoor te zorgen dat jij het maximale uit de onderhandelingen kan halen, heb ik een speciaal artikel geschreven inclusief een voorbeeldmail voor je salarisonderhandeling. Daarnaast is glassdoor een veelgebruikte site voor salarisvergelijkingen.
Checklist sollicitatiegesprek voorbereiden
Deze checklist tips sollicitatiegesprek zet alles wat jij moet weten voor een succesvol sollicitatiegesprek uit dit artikel bij elkaar. Je sollicitatiegesprek voorbereiden was nog nooit zo gemakkelijk.
- Standaard sollicitatievragen. Wanneer je ze krijgt, vergeet dan niet dat het eerste sollicitatiegesprek vaak als doel heeft je beter te leren kennen. Het tweede sollicitatiegesprek gaat meestal over je vaardigheden. Probeer in je antwoorden op standaard sollicitatievragen hier rekening mee te houden.
- Slechte eigenschappen sollicitatie: benoem ze, maar geef altijd een positieve verklaring. Zo maak je van zwakke punten sollicitatie je kracht. Denk daarom tijdens het sollicitatiegesprek voorbereiden alvast goed na over mogelijke negatieve eigenschappen en sterke punten.
- Doe een persoonlijkheidstest of zakelijke vaardigheden check! Zelf ben ik groot fan van deze website. Zo heb je beter inzicht in je persoonlijke competenties en zakelijke vaardigheden. Deze inzichten helpen je zeker bij een succesvol sollicitatiegesprek.
- Tips sollicitatie en onderhandelen: vergeet niet te onderhandelen over je salaris én secundaire arbeidsvoorwaarden! Tips lees je hier.
- Heb je meer dan één baan? Vergeet dan niet je loonheffing goed te regelen! Hoe je dat doet, lees je hier. Zo voorkom je extra belastingaanslag (en in sommige gevallen krijg je zelfs geld terug!).
- Veel succes met je sollicitatiegesprek!
Meer lezen?
Wil jij naast persoonlijke ontwikkeling ook je financiële kennis flink bijspijkeren? Lees dan zeker dit artikel.
Naast een hoger salaris, is ook beleggen een mogelijkheid om je geld te laten groeien. Wil je meer weten over beleggen? Lees dan dit artikel. Let op. Beleggen brengt risico’s met zich mee. Je kunt je inleg verliezen.
Toch nog twijfels over je sollicitatiebrief? In dit artikel ik mijn veelgebruikte brief. Doe er je voordeel mee!
Toevallig bezig met verhuizen of een nieuw huiskopen? Ontdek hier alles over het kopen van een huis. Hier lees alles over financiële zaken die je moet regelen.
